Naamgeving is iets heel ouds. Gelovigen lezen in het eerste Bijbelboek Genesis, dat de mens alles een naam gaf, als laatste ook zijn vrouw.
Toen we geboren werden kregen we twee namen. Onze achternaam (wettelijk: geslachtsnaam): Jansen, de Vries, de Jong om de bekendste Nederlandse achternamen te noemen, én onze voornamen of, als je moeder en of vader zuinig waren één voornaam.

Vroeger was het bijna als vanzelfsprekend, dat zij jouw voornaam (-namen) ontleenden aan de voornamen van familieleden of henzelf. De Burgerlijke Stand had een groot boek met toegelaten voornamen. Tegenwoordig is er een andere eis: De ambtenaar van de burgerlijke stand weigert in de geboorteakte voornamen op te nemen die ongepast zijn, of overeenstemmen met bestaande geslachtsnamen tenzij deze tevens gebruikelijke voornamen zijn. Roos als voornaam mag dus wel.

Er zijn nog veel meer namen. Een bijnaam, die iemand krijgt omdat hij / zij zich ergens door onderscheidt, dat kan zowel positief als negatief zijn. De winnaar van de Tour de France is in Colombia natuurlijk de sportman van het jaar. En dan titels: koning Willem Alexander spreken we aan met majesteit, onze huisarts met dokter. Een magere man wordt uitgescholden met lange lijs. In het gezin roepen kinderen om mama of papa. De lezertjes zullen zeggen: waarom al die poeha over namen? Als het beestje maar een naam heeft! Evenwel: De Romeinen zeiden al: Nomen est omen: Een naam is een voorteken voor je lot, je karakter.

Een naam is ook iets van ons zelf. Onze ouders gaven ons bewust een voornaam; als die niet van een familielid afgeleid is hebben ze daar een bedoeling meegehad. Sommige namen zijn of waren een tijd niet gepast. Na de Tweede Wereldoorlog werden niet zoveel kinderen Adolf of Anton genoemd, terwijl tussen 1940 en 1945 ouders met een zekere politieke voorkeur dat juist wel deden.

Sommige namen zowel voornamen als geslachtsnamen zeggen onbedoeld iets over het beroep van iemand. Deze aptoniemen lees je vaak op bordjes. In het onvolprezen boekje Taalvoutjes staan er enkele: Struiksma BV, tuinadviseurs. T. de Boorder, tandarts. Uitvaartzorg Van de Kerkhof. Daarmee maak ik een sprongetje naar onze en naar andere datingsites.
Nicknames, schuilnamen kunnen willekeurig gekozen zijn, maar ook iets zeggen over de persoon. Ik heb zelf gekozen voor een naam, die aangeeft dat ik niet uitgeblust achter de geraniums zit. Anderen kiezen ervoor hun eigen voornaam of een naam van een familielid te gebruiken; als die al gebruikt zijn voegen ze er een leeftijd of jaartal aan toe. Als iemand een bijzondere nickname heeft is dat meteen een aanleiding voor een vraag in een berichtje: Leuke naam, waar komt die vandaan? Dat breekt het ijs!

Bij sommige namen ontstaat dan een combinatie, die mijn wenkbrauwen doet fronsen of zelfs een glimlach ontlokt. Nero11 (geen naam van een bestaand lid!) roept bij mij een associatie op met een wreedaard. Om maar te zwijgen over damesnamen met een getal… Sommige heren kiezen voor een afkorting van het beroep, dat ze uitoefenen of ooit uitgeoefend hebben, of van hun auto of van een van hun hobby’s. Af en toe creëer je door het combineren van een naam en een foto al een beeld van de persoon. Terwijl van dat beeld als je het profiel verder leest en misschien die persoon ontmoet niets of bijna niets klopt.

Maar wat doet een naam er aan toe of zoals in het Engels: What’s in a name? Ik ken iemand (ex-collega) die als achternaam De Dood heeft. Heel begrijpelijk dat hij op het kantoor waar hij werkte de telefoon bij voorkeur opnam met zijn voornaam. Veel mensen schrokken zich een hoedje als hij met zijn achternaam opnam (u spreekt met de Dood). Achternamen zijn ontstaan ten tijde van Napoleon, iedereen moest een achternaam kiezen. Velen namen die eis niet serieus, waardoor hun nageslacht een tijd lang moest leven met namen als Naaktgeboren en Poepjes. Het kostte tijd en geld om dat te wijzigen.

Met name wil ik nog kwijt, dat namen best belangrijk kunnen zijn voor iemand en voor zijn of haar omgeving. Of we namen moeten kiezen, die als zogenaamd grappig bedoeld zijn laat ik maar even in het midden…