De denkstenen
maandag 13 mei 2019
Man, kracht, handen, huid. Harde, scherpe, zware en lichte stenen; het basalt liggend, de leistenen staand. Een cirkel vol stenen met een meanderend pad van lege vloer erin, half glanzend in het gefilterde daklicht. Duizend tinten grijs zonder onderzoekend pad naar binnen, stenen enkel en alleen omdat het stenen zijn. Jaren geleden liep ik met een prille liefde over deze gladde vloer. We stonden stil bij een cirkel van witte stenen, we keken naar filmpjes die kunst heetten - en we gingen het allemaal begrijpen en aan elkaar uitleggen want in die jaren had de man zijn ziel ontdekt.
Het was behoorlijk vol in de trein naar Tilburg - maar niet zo vol dat de grote man en de lange vrouw geen zitplaatsen dicht bij elkaar konden vinden: de man naast mij en de vrouw naast de vrouw op het bankje tegenover mij. Jeugdig (wat ouder dus), bruisend, verliefd. Ze hadden elkaar veel te vertellen in de stiltecoupé. Overbuurvouw en ik mimeden ´ssstt´ en even zag ik in het gezicht van de man de laatdunkende etterbak die hij niet meer wilde zijn. Glimlachjes, bovenlichamen die ver naar voren buigen, handen die zich in elkaar vlechten tot aan de wederzijdse oksels; het was al gebeurd voordat ik ¨praat dan maar¨ kon roepen. Man, kracht, handen, huid. Een cirkel van stenen in duizend tinten grijs, een cirkel die niets symboliseert; zelfs de liefde niet, zelfs de eeuwigheid niet. Toen ik in mijn profiel onder het kopje ´wie wil ik vinden´ schreef: ´Een man om van te houden, een vrijerman, een speelman, een wandelaar, een man met een weldadige intelligentie...´, wist ik niet van het bestaan van wandelaar Richard Long. Ik beken dat ik de film over hem twee keer helemaal heb gezien, zo fascineert deze man mij. Drie keer moest ik peinzend zijn cirkel rondlopen voordat ik mij realiseerde dat die cirkel van witte stenen ook door hem was gemaakt. ¨Het kruis, de cirkel, de lijn, ze zijn niet van mij, ze zijn van ons allemaal,¨ zegt Long, en: ¨Het heeft allemaal met toeval en geluk te maken.¨ De geliefde van toen ontdekte dat zijn mobiele nummer en het mijne bij toeval waren opgebouwd uit dezelfde cijfers, waaruit voor hem onweersprekelijk bleek dat hij en ik voor elkaar bestemde, verwante zielen waren. Waaruit voor mij weer onweersprekelijk bleek dat hij veel gekker op mij was dan ik op hem. Ik kraste, om groter leed te voorkomen, wat er wel was haastig weg . Man, kracht, handen, huid. Hier liggen denkstenen. Een cirkel zonder bedoeling, zonder onderzoekend pad naar binnen: ¨Het heeft allemaal met toeval en geluk te maken,¨ zei wandelaar Richard Long immers - en ik ga zitten schrijven, op mijn hurken, waardoor de cirkel verandert in de skyline van New York. Een suppoost loopt op me af. ¨Ik zie dat u zit te schrijven.¨ En als ik opkijk: ¨Heeft u ook een potlood bij u?¨ Jawel. ¨Wilt u dan verder schrijven in potlood, pennen zijn verboden in deze zalen.¨ Na drie woorden breek ik de punt en een puntenslijper heb ik niet bij me. Man, kracht, handen, huid. Twee kruizen, een ovaal, een lijn en een cirkel in duizend tinten grijs. In zijn ´zelfportret in steen´ schreef Ilja Leonard Pfeijffer: ´want als liefde hard is als steen dan ben ik liever hard als steen´ - en wie ben ik om hem te weerspreken? Dit zijn denkwoorden. Speelwoorden. Straks zal ik van het station naar huis huis lopen op mijn in Leiden gekochte schoenen met door een Leidse vakman gemaakte zooltjes erin. Mijn voetstappen worden steeds Leidser. Zaterdag ga ik de Leidse Wandelmarathon lopen, samen met mijn Leidse dochter. En jij, mijn vrijerman, mijn speelman, mijn wandelaar? Hoeveel stappen moet ik zetten voordat ik jou tegenkom? Zou, vrij naar Toon Tellegen, een halve stap al voldoende zijn?
(Dit blog is geschreven naar aanleiding van een bezoek aan Museum De Pont in Tilburg, waar het werk van Richard Long te zien is.)
geplaatst door RodeJas - 5323 keer gelezen
Vorige berichten
Valt reageren ook nog te leren?
Elke vorm van tweezijdige communicatie, verbaal of non verbaal, bij een fysieke ontmoeting of bij digitaal contact, en zelfs bij schriftelijke uitwisseling draait om reacties.
Actie roept reactie op. Als een woord, een mening door iemand uitgedragen niet goed landt bij de luisteraar, de lezer kunnen er verschillende dingen gebeuren.
Een gesprek is een woordenspel, het ontaardt niet zelden in een woordenstrijd. Of er wordt door een van de partijen iets gezegd, wat in het verkeerde keelgat schiet. Soms wordt een uitspraak niet bedoeld om de ander te kwetsen, maar ook komt het voor dat er iets opzettelijk wordt gezegd of geschreven, dat de hoorder / lezer op een verkeerde manier raakt.
Van iemand die heel snel reageert en vooral met een onplezierige uitspraak op de proppen komt wordt gezegd, dat die persoon het hart op de tong heeft. De spreker gebruikt dit ook wel als excuus voor een lompe niet doordachte uitspraak. En dat excuus wordt echt niet door iedereen geaccepteerd.
Voordat ik ergens op reageer probeer ik waar mogelijk mijn woorden goed te kiezen. Bij schriftelijke communicatie gaat dat wat eenvoudiger dan in een “een op-een” gesprek. Wie wel eens een toespraak voor een groter gezelschap moest houden kan zich bedienen van een uitgewerkt verhaal, dan gaat de spontaniteit er een beetje af. Toch kan zo’n uitgewerkte toespraak op papier de redenaar voor veel ellende begoeden.
Er zijn politici die hun uitspraken heel zorgvuldig afwegen en dan nog onderuit gehaald worden door heel kritische luisteraars en commentatoren. Andere sprekers uit de landelijke en internationale politiek blunderen zonder blikken of blozen; soms kiezen zij ervoor een volgende keer een mening te verkondigen, die geheel tegengesteld is aan wat zij aanvankelijk te berde brachten.
Hoe gaat dat bij een gesprek tijdens een date? Ik kan mij niet voorstellen dat iemand gewapend met een blocnootje de ontmoeting met een potentiële geliefde aangaat! Ik zie het al voor me, met een potloodje achter oor geklemd zittend aan het tafeltje in het bruine café. Mijn date zou mij meteen vragen of ik soms bij een krant of roddelblad werk als journalist of schrijver van smeuïge artikeltjes.
Er zijn situaties, waarin het niet verwacht wordt dat iemand reageert of pas reageert nadat de spreker zijn verhaal heeft afgerond. Reageren in een vergadering verloopt heel anders dan antwoorden in een gesprekje bij een date. In een vergadering hoort een voorzitter de touwtjes in de handen te houden. Ik heb veel vergaderingen zowel beroepsmatig als in het vrijwilligersleven bijgewoond, vaak als secretaris / notulist en daarom heb ik ook heel wat voorzitters “versleten”. In het kader van een leergang discussie- en vergadertechniek heb ik ook een les voorzitterschap gekregen. Daardoor ontdekte ik dat er goede en belabberde voorzitters zijn (evenals goede en slechte notulisten). Een vergadering die verzandt in oeverloos gezwam is een ware ramp.
Ik kan pas reageren als ik in een gesprek datgene wat diegene die tegenover mij zit uitgesproken heeft goed beluisterd heb. Helaas betrap ik mij er zelf op, dat ik dan vooral daarop reageer, wat mij geraakt heeft maar niet op dat, waar mijn gesprekspartner mee zit. Dat lijkt een beetje op opportunistisch reageren. Of is het weer zelfbescherming? Doordat ik niet inga op zaken, waardoor ik in een moeilijk parket zou kunnen geraken voorkom ik dat ik dingen noem, die ik eigenlijk voor me wil houden.
Het kan geen kwaad voorzichtig te zijn in zowel de woordkeuze als de keuze van de gespreksonderwerpen. Soms raak ik door een van die keuzes een gevoelige snaar. Maar, dat doen anderen ook bij mij! Ik wens iedereen fijne gesprekken toe en heel mooie reacties…
Verleidelijk of beroemd zijn maakt kwetsbaar
Er waren in het verleden verleidelijke vrouwen, die wereldberoemd geworden zijn, maar waar het niet altijd goed mee is afgelopen, ik zal er 5 opnoemen. Eva, de allereerste vrouw, zij verleidde Adam tot ongehoorzaamheid, waardoor zij allebei verbannen werden uit het Paradijs. Maria Magdalena met haar prachtige lange haren werd beschreven als een vrouw van lichte zeden, maar dat waarschijnlijk niet was. De belangrijkheid van beide dames werd later vakkundig weggemoffeld door de geschiedschrijving, veel vragen opwierp. Mona Lisa met haar mysterieuze glimlach is geschilderd door Leonardo da Vinci. Het is een wereldberoemd schilderij dat op een prominente plaats hangt in museum Het Louvre in Parijs. Dat schilderij moet je gezien hebben, voor je het museum uitgaat. Wie zij was blijft een raadsel, haar gezicht vertoonde namelijk ook wel wat mannelijke trekken, als je er nauwkeurig naar keek.
De overige twee verleidelijke dames liep het slechter mee af. Allereerst, onze eigen Mata Hari, geboren in Leeuwarden 1876 als Margaretha Geertruida Zelle. Zij werd een exotische danseres in Parijs, een courtisane. Beroemde mannen kwamen naar haar show kijken en vielen voor haar. Haar artiestennaam, Mata Hari, betekent in het Maleis : oog van de dageraad. In 1917 werd zij geëxecuteerd door het Franse leger, omdat zij als een spionne voor Duitsland werd gezien en ter dood veroordeeld. De bewijslast is zeer discutabel, omdat het Franse leger een zondebok nodig had. Last but not least : Marilyn Monroe, pseudoniem voor Norma Jeane Mortenson. Zij was een Amerikaans fotomodel en actrice, een iconisch sekssymbool uit de vorige eeuw. Zij kwam op 36-jarige leeftijd om het leven door een overdosis slaappillen en werd gevonden in haar slaapkamer. De avond daarvoor was Robert Kennedy nog gesignaleerd bij haar woning, wat veel vragen opwierp. Later zijn er documentaires en fictiefilms gemaakt over haar mysterieuze dood.
Op jonge leeftijd overleden idolen heeft meer met beroemdheid te maken. Er schijnt een galerij van op 27 jarige overleden muzikanten te bestaan, Club 27 genaamd, waaronder veel mannen. Jimi Hendrix, Jim Morrison. Kurt Cobain en Brian Jones, oprichter van The Rolling Stones. De doodsoorzaak? Teveel drugs en/of alcoholvergiftiging. Amy Winehouse werd daardoor ook niet ouder dan 27 jaar. Een saai leven hadden die sterren niet, maar ze konden waarschijnlijk de stress van het beroemd zijn, de druk om continu in de schijnwerpers te staan niet aan. Of was het zelfoverschatting? Zoiets van, als ik maar goed spul gebruik, is het wel veilig.
Over zelfoverschatting gesproken, dat brengt mij bij het daten. Teveel eisen stellen in een tekstprofiel, is ook een vorm van zelfoverschatting. Als je erg knap bent om te zien, een goed inkomen hebt, een prachtig huis, wil dat nog niet zeggen dat je dan ook een (bijna) perfecte partner kan scoren. Als dat echt zo was, had je geen datingsite nodig, was je alweer voorzien. Die perfecte partner heeft waarschijnlijk ook geen datingsite nodig, is bij iedereen in trek en allang weer onder de pannen. Wees gewoon, vertel wat over leuks over jezelf om een lieve man of vrouw te vinden, die interessante partner komt meestal niet vanzelf, daar zal je toch je best voor moeten doen...
Soepel Bewegen
Bewegen is zo’n mooi woord, want het kan zoveel betekenen. Er is uiteraard letterlijk bewegen, maar ook figuurlijk.
Hoe je je door het leven beweegt, maar eigenlijk kan ook dat op meerdere manieren uitgelegd worden.
In beide gevallen kan het soepeltjes zijn, of niet.
De reden dat ik hieraan moest denken is dat ik de laatste tijd bezig ben met een nieuwe manier van bewegen. Letterlijk bedoel ik dan. Ik zet dan altijd op laag niveau in, eerst eens kijken hoe het uitpakt. En toen ik ontdekte dat het alsnog best tegenviel, overviel me de vraag, “wanneer is dat eigenlijk begonnen en hoe is dat gekomen?”
Eigenlijk wist ik niet echt een duidelijk antwoord. Het is iets wat erin geslopen is. En de oorzaak bestaat uit meerdere dingen. Eén ervan is een ongeval waarbij ik nekletsel opliep. Ik had jaren geleden al nekletsel opgelopen met een whiplash, dus het was beetje dubbelop.
Ik ontdekte dat ik een automatisme had ontwikkeld om mijn nek en hoofd zo min mogelijk te draaien. Als ik om moest kijken, deed ik dat dus meer vanuit mijn taille. Er zat een diepe angst op dat ik mijn nek en hoofd moest beschermen en dat ik dat kon doen door het zo min mogelijk te bewegen. Toen ik daar bewust van was, ben ik langzaamaan over die angst heen gekomen en nu speelt het me geen parten meer.
Maar omdat ik jaren beperkt ben geweest met bewegen en trainen omdat mijn schouders en nek zo snel op tilt sloegen bij de minste geringste belasting, is dat nog altijd een dingetje als ik wil sporten.
Anderzijds is er hypermobiliteit wat vroeger altijd handig was. Met Taekwondo kon ik daardoor heel hoog trappen, en hard ook, en bewegen was nooit een probleem.
Maar ergens is dat leuke van hypermobiel zijn omgedraaid en is het een probleem gaan worden. Gewrichtsbandjes zijn dan los waardoor je makkelijk last kunt krijgen. En als een gewricht per ongeluk een keer een tik heeft gehad, blijft het met wat pech lastig.
Mijn therapeute van lang geleden vertelde me dat hypermobiliteit met hormonen van doen heeft. En sja, alles bij elkaar bekeken begonnen mijn problemen met relaxt kunnen bewegen en sporten ook ergens in de perimenopauze.
Maar ik ben nu toch van plan door te zetten met mijn nieuwe manier van oefenen en bewegen. Dat gaat dan om fascia (bindweefsel). Dat wordt met de jaren stijver en stugger maar kun je ook weer soepeler krijgen en heel veel kracht uit halen.
Ter verduidelijking, het zit feitelijk overal in je lijf om spieren en zenuwen. Het is een beetje als een wet-suit wat stug en stijf kan zijn of soepel en sterk.
Maar sjonge, het is best pittig al merk ik wel dat ik vooruitgang begin te boeken!
De oefeningen lijken zo simpel en dan denk ik, “Oké, dat doe ik!” En dan blijkt dat ik waanzinnig slechte balans heb met op de bal van de voet en tenen staan. Ik moet er een stok bij gebruiken. Daar moet ik dan gewoon om grinniken. Over een tijdje sta ik gewoon stabiel!
En niet omdat ik bergen wil beklimmen of zo. Dat boeit me niet. Maar weer nét dat beetje soepeler bewegen, nét een tikkeltje sterker zijn.
Dan het bewegen in het leven. Sta je er soepel in, in staat met de stroom mee te bewegen, makkelijk door situaties te manoeuvreren of is het meer gespannen en stug?
Op zich een goede vraag. Misschien is het niet altijd het één of het ander is. Het kan ook per situatie verschuiven. Maar mogelijk zie je alsnog dat eentje de boventoon voert, dat je meestal één van de twee bent.
Dat speelt absoluut ook een rol in daten en relaties. Dingen als compromissen sluiten, niet persé je zin moeten hebben, niet de controle moeten hebben, met teleurstellingen om kunnen gaan, maar ook met spontane dingen om kunnen gaan. Het vergt allemaal beweging en soepel kunnen zijn.
In mijn leven heb ik dat momenteel niet in relatie omdat ik single ben. Behalve als mijn poesjes iets nodig hebben waardoor ik moet stoppen waar ik mee bezig ben. Zoals nu net kleine Meggie even aandacht kwam vragen. Dat is ook soepel kunnen reageren en in die zin mee bewegen in plaats van stug doorgaan met wat ik aan het doen ben en haar negeren.
Qua relaties kan ik er wel mee spelen in de boeken die ik schrijf. En in eerste instantie lijkt dat voorbeeld misschien wat plat, maar ik moet die karakters leven in blazen, me erin kunnen verplaatsen, hen kunnen voelen. Ook interactie moet ik kunnen voelen anders zijn het slechts getypte woorden. En net als met een schilderij, moet ook een verhaal bezieling hebben.
Het gekke met schrijven is dat ik een bepaalde richting op wil met mijn verhaal, maar dat na een tijdje het verhaal met mij aan de haal gaat! Net alsof de karakters iets anders willen. Ze zijn dan zo te voelen met een eigen persoonlijkheid dat ze soms een andere kant op willen bewegen dan ik had gepland.
En dan kom je weer op het stukje: beweeg ik mee of blijf ik bij mijn geplande route?
Het is wel ontzettend leuk om daar mee te spelen.
Om af te sluiten vind ik wat de trainer van de fascia oefeningen zei wel een mooie: Als je je balans dreigt te verliezen, moet je niet krampachtig proberen die terug te krijgen. Denk aan een kat. Die gaat ook niet krampachtig doen.
Soepel bewegen is soms simpelweg een stapje (opzij) zetten.