Verstrooid, vergeten, dement en dan?
maandag 7 juli 2025
Het geheugen, dat voor iedereen van enorm belang is, laat mij en vermoedelijk iedereen die wat ouder is wel eens in de steek. Het is enerzijds vervelend, dat ik niet zonder hulpmiddelen of noem het foefjes afspraken kan nakom, ik merk het evenwel ook bij jongere mensen. Bij veel gezinnen hangt aan een keukenwand een bord met briefjes waarop met datum en soms tijd staat wie wat moet doen. Op het toilet hangt een verjaardagskalender. Tot nu toe heb ik mij niet laten verleiden om mijn naam te schrijven bij de datum, waarop ik zelf jarig ben.
De hulpmiddelen om mij ergens op te attenderen zijn veel geavanceerder geworden. Er zijn programma’s op een smartphone die een waarschuwingssignaal laten horen. Ik beperk mij tot een tekstprogramma met afspraken en dingen die gedaan moeten worden, een things-to-do lijstje in mijn pc.
Onlangs was ik wederom in Amsterdam bij een dansevent; ik zwierde met een aardige dame die na een paar dansjes opeens verdwenen was. Een kwartier later betrad ze weer de dansruimte, maar al heel snel daarna nam ze weer de benen naar elders. Een half uur later kwam ze opnieuw op de proppen. Ik vroeg haar, waarom ze opeens weg was gegaan. Wat bleek? Zij, zelf 68 jaartjes oud was met haar moeder van 92 gekomen, en die was helemaal overstuur omdat ze haar mobiel kwijt dan wel vergeten was. Dochterlief spoedde zich naar haar eigen woning en de woning van moeder en kwam tot opluchting van moeder met het mobieltje aanzetten.
Diezelfde avond besloot ik een echtpaar in het Gooi eens te bellen. Ik schrok toen ik hem sprak. Ik ken hen allebei al meer dan 50 jaar, over twee jaar willen zij hun gouden bruiloft vieren; ik was er getuige van, toen zij elkaar ontmoet hebben, toen ik met hem naar een dansgelegenheid in Amsterdam ging. Hij vertelde mij, dat ze op doordeweekse dagen uit elkaar zijn, en dat ze alleen in het weekend samen zijn. Zijn vrouw verblijft nu van maandag tot en met vrijdag in een zorginstelling op een gesloten afdeling, wel in dezelfde stad, omdat zij lijdt aan dementie. Op zaterdag en soms al op vrijdagavond haalt hij haar op zodat ze het weekend samen thuis kunnen zijn. Als klap op de vuurpijl verraste een predikant mij de volgende ochtend op een preek over het geheugen van de geest.
Dit alles zette mij aan het nadenken over het belang van een goed geheugen, een heldere geest. Ook ik ben dus voor belangrijke zaken een beetje afhankelijk van mijn agenda. En het lukt mij tot nu toe redelijk om gemaakte afspraken te realiseren. In de twee situaties die ik hierboven beschreef beschikt de persoon, die een verminderde geheugenfunctie heeft over een vangnet in de vorm van een familielid of zelfs een partner. Uit mijn nabije omgeving ken ik nog zo’n stel, waar nu de man dementeert en zijn vrouw hem begeleidt. Die begeleiding valt niet mee. Soms geeft een partner die dement is tegengas als hij / zij geholpen wordt. Er vallen wel eens van weerskanten harde woorden. Dementie raakt de kern van wie iemand is. Hoe moeilijk is het vaak om contact te krijgen met iemand die dementeert!
Als je als single op “latere” leeftijd opnieuw iemand ontmoet en er is een klik, dan weet je nooit van te voren, hoe de relatie zich zal ontwikkelen en al helemaal niet wanneer een van beiden gaat kwakkelen. Ik ken ook een stel, waarvan de vrouwelijke helft vooraf wist dat haar partner lichamelijke klachten had. Hij was altijd heel helder van geest, dat trok haar in hem aan en ze zijn na een paar jaar verkering getrouwd. Maar hoe gaat dat met stellen die elkaar na een eerdere relatie ontmoeten en waarbij een van beiden met geheugenverlies of zelfs met dementie te maken krijgt? Waar er sprake is van echte liefde wordt er wel een oplossing gevonden. Het valt evenwel niet mee… Hoe ga je zelf om met geheugenverlies en wat heeft het voor impact op je omgeving?
geplaatst door Aktivo1 - 834 keer gelezen
Vorige berichten
Wat doen we met Kerst?
Wat gaan jullie doen jullie met de Kerstdagen? Dat is een vraag die ieder jaar rond deze tijd terugkomt. Mijn oudste zoon heeft al jaren weinig met Kerstmis vieren in familieverband. Het liefst zit hij samen met zijn vrouw thuis bij zijn eigen kerstboom. Kan hij in alle rust het afgelopen jaar de revue laten passeren. Ze werken allebei fulltime, hebben een druk leven en nu ook een zoontje van 1,5 jaar oud, dus dat snap ik wel. Prima, zeg ik dan, Fijne Kerstdagen.
Eigenlijk heb ik zelf ook niet veel met die hype rond de Kerstdagen. Dat komt door alle reclames over de hele vracht aan luxe gerechten, die je volgens de supermarkt op tafel moet zetten. Ze laten vaak een lange tafel zien, waar alles feestelijk op is uitgestald Daar zitten dan minstens 8 vrolijke mensen aan, die dit allemaal gaan consumeren. Soms wordt er nog een stoel aangeschoven voor een eenzame buurman of buurvrouw die ze hebben uitgenodigd. Kijk toch vooral goed hoe gastvrij en sociaal deze familie is. als deze extra dinergast dankbaar binnen komt
Er is haast niet aan te ontkomen, want deze reclame wordt minstens nog twee weken herhaald. Ik kan me zo goed voorstellen dat mensen die op deze dagen alleen zijn helemaal geen zin hebben om daar naar te kijken. Dit heeft meer te maken met de verkoop van al die dure gerechten dan sociaal gedrag, want daarna toont de supermarkt trots alle heerlijke gerechten en wat het kost. Ik vraag me toch af of dit nou zo nodig is. Via hun eigen folder kan je toch ook een goede kerstmaaltijd samenstellen. Waarom moet dat per se zo uitgebreid?
Hangt de gezelligheid dan af van hoe feestelijk gedekt de tafel en het natafelen is? Ik heb van de week bij mijn zoon en zijn vrouw een eenvoudige, maar smakelijke maaltijd gegeten en rustig met ze bijgepraat. Last but not least, daarna zittend op de grond tussen het speelgoed, heerlijk met mijn kleinzoon gespeeld. Is me oneindig veel meer waard dan al die poespas...
Achterland
'En pap, nog wat gescoord de laatste tijd?'
Ik hoor jullie denken, wat is dat voor ordinair kroost, maar wij hebben zo ons gezinsgevoel voor humor, dat niet door iedereen begrepen, laat staan gewaardeerd wordt en dat houden we graag zo. Zo vader, zo kroost.
'Nou jongens', mijn dochter vindt dat o.k., 'toevallig werd ik laatst om half drie wakker', dat 'toevallig' klopt niet maar o.k., 'en dat was níet in mijn eigen bed.'
Er klonk instemmend geluid, als in: nou, niks bijzonders toch? Leuk! Vertel! Het was pas toen ik over dat kunstgebit begon, dat ze begonnen te steigeren als in: willen wij dit horen?
'Ja jongens, willen jullie het nu horen of niet?' In veel gremia misschien een retorische beleefdheidsvraag die direct en volmondig met ja wordt beantwoord, zo niet in wat er nog over is van mijn gezin. Dus ik hield stand en zei: 'In mijn tijd was het nog volstrekt normaal om, als je een slecht gebit had, rond je dertigste preventief een kunstgebit te nemen om van het gedoe af te zijn.'
'Nou ja pap', zei mijn zoon, 'kan ook voordelen hebben', waarop zijn dochter, mijn kleindochter zei dat hij dat niet kon maken, waarop hij weer zei, dat ze niet zo woke moest doen. Tijd om in te grijpen.
'Jongens, ik snap de gevoeligheid, maar ik moet jullie teleurstellen, die is tijdloos. Er zijn altijd altijd mensen die iets vinden van wat een ander zegt of denkt. En overigens ging het gebit pas na het zingen de kerk uit.'
Ik liet maar achterwege dat ik me best wat kon voorstellen bij de foute opmerking van mijn zoon. Ik houd van mijn achterland, maar verlang naar mijn voorland.
Kerstmarkt : Mensen bekijken en horen even over de grens
Toen ik een gratis bustochtje in de schoot geworpen kreeg ging het allemaal net ietsje anders dan gepland. Op zaterdag 29 november stond ik om half 8 ’s ochtends klaar voor een bus, die mij naar Oberhausen zou brengen, voor de kerstmarkt. Door een miscommunicatie van de reisorganisatrice met de buschauffeur kwam het vervoer bijna twee en een half uur later.
De rit verliep verder perfect, op een paar keer “Stau” na. Vond het wel apart dat de info in de bus in het Nederlands en Turks gedeeld werd… Bij aankomst in Oberhausen kregen we allemaal een envelopje met een kerstkaart, en daarin € 10,- als goedmakertje voor de vertraging.
Een kerstmarkt is leuk maar niet om er een halve dag te vertoeven. Na de koffie met apfelstrudel (daar was ik om een uur echt aan toe!) wandelde ik via een megagroot reuzenrad, een sneeuwrodelbaan voor kinderen en de Eiswelt naar het winkelcentrum Westfield Centro, het grootste winkelcentrum van Duitsland. Bedoeling is natuurlijk dat je daar naar toe gaat om te shoppen; maar ik koos voor het inademen van de sfeer. Ik vond een plekje op een uiterst comfortabele bank op de eerste etage Van daaruit had ik prima zicht op de benedenetage en vooral op alle passanten. Vaak hoorde ik Nederlands spreken om mij heen, voelde me niet echt als in “Die Heimat”.
Maar het is dus wel genieten van de mensenstroom die op gelijke hoogte en zes meter lager langs schuifelde, Ik had niet de indruk dat iedereen er gericht op zoek was naar iets speciaals, een koopje (?). Toch zeulden velen goed gevulde tassen met zich mee. Het geheel deed Amerikaans aan, en het herinnerde aan mijn bezoek aan Californië begin december 2010, waar ik in zo’n winkelcentrum overspoeld werd door kerstklanken. De sfeer was er vandaag prettiger dan in Hoog Catharijne in Utrecht.
Wat zou al die mensen bewogen hebben hun zaterdag daar door te brengen? Ik zag veel stelletjes en complete gezinnen op zoek, ja, naar wat? Leuk is dat het gezelschap links en rechts van mij op de bank niet steeds hetzelfde was. Een paar Hollanders, een Duits echtpaar. Ik begon trek te krijgen in de glühwein, die zou ik in de kerstmarkt zou moeten scoren. Ik genoot van het mensen bekijken, in dat opzicht kwam ik in het winkelcentrum ruimschoots aan mijn trekken, mijn tong wilde ook aan zijn trekken komen
Naast mij namen twee jonge dames plaats met een leuke doosje met de tekst “Cookie Couture” Nu weet ik wel wat Haute couture voorstelt, maar een Cookie Couture? (ik haat Cookies op internet). Een van beiden opende het doosje, er zat een chocolade brownie - koekje in en bij gebrek aan bestek hapten ze beiden om beurten een stuk van deze lekkernij af.
In elk geval motiveerde mij dit om nogmaals naar de kerstmarkt te gaan om aan de verlangens van mijn inwendige mens enigszins tegemoet te komen. Zoals gezegd gedaan, eerst een glas glühwein, heerlijk warm, en als alternatieve maaltijd een bak gepofte krieltjes met saus. Zo kon met een gevulde maag de terugrit een aanvang nemen. Die verliep zonder horten en stoten, tenminste? Omdat de roots van zowel de chauffeur als een deel van de inzittenden kennelijk in Turkije lagen was de muziek van de intercom deels op deze cultuur afgestemd, in plaats van de overbekende Merry Christmas en Jingle Bells songs.
Enkele dames werden door deze muziek geïnspireerd om te bewegen; zij begonnen in het bovenste deel van de bus op het gangpad te dansen. Dat kon de chauffeur niet waarderen, vanwege de gevaren die dit met zich meebrengt in een rijdende bus op de snelweg. Hij moest derhalve deze lady’s even tot de orde roepen.
Ik vond het een grappige dag, die toch wat anders verliep dan ik eerst had gedacht. Hierdoor heb ik met twee cultuuruitingen kennis kunnen maken. Ik had als het ware een date met de Duitse kerstsfeer en de manier, waarop mijn medelanders zich kunnen vermaken. En aan het begin van de dag heb ik geleerd dat er niets mis is met een beetje geduld uitoefenen, mij te laten verrassen en aan te passen aan de omstandigheden.
Op Things2share probeer ik nog wat beelden van deze dag te plaatsen.